REBİÜLEVVEL Ayında Yapılması Gereken Önemli İbadet

Müslüman alemi için önemli olan Rebiülevvel ayına girmemize az bir zaman kaldı. Vatandaşlar bu mübarek aya ne zaman gireceğimizi merak ediyor.

Müslüman alemi için oldukça önemli olan Rebiülevvel ayının ne zaman başlayacağını ve Mevlid kandilinin hangi tarih denk geldiğini haberimizden öğrenebilirsiniz.

REBÎÜLEVVEL AYI NEDİR?

Hz. Peygamber’in doğum, hicret ve vefatının rebîülevvel ayında ve pazartesi gününde olması bazı araştırmacılarca, rebîülevvel ayının Araplar’da bolluk ve bereket ayı sayılması ve eski medeniyetlerde pazartesi gününün ayın yaratıldığı gün kabul edilmesiyle irtibatlandırılarak İslâm’da ibadet vakitlerinin belirlenmesi bakımından ayın önemli bir yeri olduğu, hilâlin müslümanlar için sembolik bir anlam taşıdığı ve bunun evrenle insanın kaderi arasındaki ilişkiye işaret ettiği ifade edilmiştir.

Rebiülevvel, Hicrî yılın üçüncü ayıdır. Kamerî yılın saferden sonra gelen üçüncü ayına rebîü’l-evvel (birinci rebî‘), dördüncü ayına da rebîü’l-âhir (sonuncu rebî‘) veya rebîü’s-sânî (ikinci rebî‘) denir. Sözlükte “bahar, bahar yağmuru, bolluk ve bereket” gibi anlamlara gelen rebî‘ Arapça’da hem ay hem de mevsim adı olarak kullanılır. Bu kelimenin “bir yerde ikamet etmek, bahar mevsiminde bir yerde konaklamak; bahar evi, mahalle, yurt” mânalarındaki “rba” kökünden türediği ileri sürülmektedir. Araplar’ın havanın mutedil, su ve otun bol olduğu bu aylarda bir yerde konaklayıp hayvanlarını otlatmaları sebebiyle söz konusu iki aya bu adların verildiği ve bu ayların o zamanlar “rebî‘” diye adlandırılan güz mevsimine rastladığı nakledilir. Araplar bu aylardan başka iki ayrı mevsim için de rebî‘ kelimesini kullanmışlar, çiçeklerin açıp mantarların bittiği bahar mevsimine rebîülevvel, meyvelerin yetişip olgunlaştığı güz mevsimine de rebîüssânî adını vermişlerdir.

Bazı kaynaklarda eskiden Araplar’ın seneyi altı zaman dilimine ayırdıkları, iki ayına “rebîülevvel”, iki ayına “sayf”, iki ayına “kayz”, iki ayına “rebîüssânî”, iki ayına “harîf”, iki ayına da “şitâ” dedikleri belirtilmektedir. Rebîülevvel ve rebîüssânînin genellikle “ay” mânasına gelen “şehr” kelimesiyle birlikte kullanılması da bunların mevsim anlamlarıyla karıştırılmasını önleme amacına bağlanır.

Kamerî yılın güneş yılına göre kısa sürmesi sebebiyle kamerî ayların belirli mevsimlerde sabit olmadığı ve belli aralıklarla yılın her mevsimine rastladığı göz önünde bulundurularak bu ayların mevsimlerle irtibatının ilk isimlendirme itibariyle olduğuna özellikle dikkat çekilir. Bu durumu Araplar’ın ünlü “nesî” uygulamasıyla ilişkilendiren müellifler de vardır (bk. NESÎ).

Hicrî takvimde yer alan ay isimlerinin İslâm’dan önce konulduğu bilinmektedir. Kaynaklarda rebîülevvelin Arab-ı bâide (Âd ve Semûd) döneminde “mûrid”, Arab-ı âribe döneminde “huvân / havvân” diye, rebîüssânînin aynı dönemlerde “mülzim” ve “suvân / busân / vebsân” olarak adlandırıldığı nakledilir. Osmanlı belgelerinde rebîülevvel (را), rebîülâhir ise (ر) kısaltmasıyla gösterilmiştir.

REBÎÜLEVVEL AYININ ÖNEMİ

İslâm tarihinde rebîülevvel ayının önemli bir yeri vardır. Hz. Peygamber genel kabule göre Rebîülevvel ayının 12’sinde Pazartesi günü dünyaya gelmiş ve bugünün kutlanması müslüman toplumlarda bir mevlid geleneği oluşturmuştur (bk. MEVLİD). İslâm tarihinde bir dönüm noktası sayılan hicret de rebîülevvel ayında gerçekleşmiştir.

Safer ayının sonlarında Hz. Ebû Bekir’le birlikte Sevr mağarasına sığınan ve 1 Rebîülevvel’de buradan ayrılıp Medine’ye doğru yola çıkan Resûl-i Ekrem 8 Rebîülevvel Pazartesi günü Kubâ’ya varmış ve burada Kubâ Mescidi’ni inşa etmiştir. 12 Rebîülevvel’de Medine’ye hareket etmiş, Rânûnâ vadisinde ilk cuma namazını kıldırdıktan sonra aynı gün Medine’ye ulaşmıştır. Bu ayın içinde Mescid-i Nebevî’nin inşasına başlanmıştır.

Hz. Peygamber’in âhirete irtihalinin de rebîülevvel ayında olduğu konusunda görüş birliği vardır. Meşhur olan rivayete göre Resûl-i Ekrem 12 Rebîülevvel Pazartesi günü vefat etmiştir. Hz. Peygamber’in doğum, hicret ve vefatının rebîülevvel ayında ve pazartesi gününde olması bazı araştırmacılarca, rebîülevvel ayının Araplar’da bolluk ve bereket ayı sayılması ve eski medeniyetlerde pazartesi gününün ayın yaratıldığı gün kabul edilmesiyle irtibatlandırılarak İslâm’da ibadet vakitlerinin belirlenmesi bakımından ayın önemli bir yeri olduğu, hilâlin müslümanlar için sembolik bir anlam taşıdığı ve bunun evrenle insanın kaderi arasındaki ilişkiye işaret ettiği ifade edilmiştir.

REBİÜLEVVEL AYI NE ZAMAN BAŞLIYOR?

Hz. Muhammed (S.A.V)’in doğduğu gece olan Mevlid Kandilini içinde barındıran Rebiülevvel ayının Müslümanlar için ayrı bir önemi vardır. Vatandaşların merakla beklediği Rebiülevvel ayı bu sene 19 Kasım’da başlıyor.

MEVLİD KANDİLİ HANGİ GÜN?

Diyanet İşleri Başkanlığı’na göre 2017 yılı dini takviminde Mevlid Kandili Gecesi 29 Kasım Çarşamba gününü 30 Kasım Perşembe gününe bağlayan gece olarak belirlenmiştir.

REBİÜLEVVEL AYINDA HANGİ İBADETLER YAPILIR?

Rebiülevvel ayı boyunca hangi dualar okunurr, hangi ibadetler yapılır? Rebiülevvel Ayı, Hicri Aylar’ın üçüncüsüdür. Rebi kelimesi Arapça’da “bahar” anlamına gelir. Rebiülevvel ise “önceki bahar” anlamına gelmektedir. İşte mübarek ay hakkında detaylı bilgi…

Rebiülevvel ayının ilk gecesi yapılacak vazife boy abdesti almaktır. Boy Abdesti esnasında Yarabbi! “Biz bu abdestle dışımızı yıkarız, sen azimüşşan, maddî ve mânevî kirlerden kalbimizi temizle ve şu mübarek Rebiülevvel ayının fazileti ve âdâbına mani olacak ahlâkı zemimelerden, bu almış olduğum abdesti temizlenmeme yardımcı ol Yarabbim” denir.

İLK GECE NAMAZI

Akşam Namazından Sonra İki Rekat Kılınır. Her Rekatta Fatiha’dan Sonra Üç Kere İhlas Suresi Okunur. Selam Verdikten Sonra Efendimiz ( Sallallahu Aleyhi Ve Sellem )’e Yüz Kere :

”Allahumme Salli Ala Muhammedin Ve Ala Ali Muhammed Ve Barik Ve Sellim Bi-Rahmetike Ya Er-Hamur Rahimin ” diye Salavat-ı Şerif’e Okunur.

ÜÇÜNCÜ GÜN NAMAZI

Bu Günde Dört Rekat Namaz Kılınır. Her Rekatta Fatiha’dan Sonra Bir Defa Ayete-l Kürsi Okunur. Namazın Ardından İse Üç Defa Taha Suresi Ve Üç Defa Yasin Suresi Okunur. Sonra Kişi Bu Namazından Hasıl Olan Sevabı Efendimiz Hz. Muhammed Mustafa ( Sallallahu Aleyhi Ve Sellem ) ‘nın Mutahhar Ve Mukaddes Ruh-u Şerif’ine Bağışlar.

Namazdan sonra şu dua okunur; “Allahümme inni es’elüke bi hürmeti habibike ve resulike Muhammedin sallalâhü aleyhi vesellim ve bi hürmeti nûru velâdetillezi zehere fi misle haza şehri ve adae cemiil kâinatı enter zukani rü’yete cemâli vechikelkerimi ve rü’yete cemali resulike Muhammedin ve enteh şureni maahu ve mean nebiyyine ve sıddıkine ve şühedai ves salihine ve enter zukani hüsnel hatimeti vel akibeti. Amin bi rahmetike ya Erhamerrahim”

REBİÜLEVVEL AYINDA YAPILACAKLAR

Hicri Takvim’in 3. Ayı olan ve Peygamberimizin Dünya’yı şereflendirdiği bu mübarek ay boyunca, *En’am suresi akşam ile yatsı arası 12. gece dahil, Rebiülevvelin birinci gecesinden itibaren okunur. Rebiülevvel ayının 18. gecesine kadar da okunabilir. Devamlı olarak okunması mümkün olmadığı hallerde, Rebiülevvel ayının ilk gecesi, 12. ve 18. geceleri mutlaka okunmalıdır.

1 Aralık 2016 tarihinde, yani Rebiülevvel Ayı’nın ilk gününün gecesinde, İki Rekat Sünnet: İlk rekâtında fatihadan sonra Kul ya Eyyühel kâfiruni ikinci rekatında da ihlas sureleri okunmak suretiyle namaz eda edilir.

Mevlid Kandili’nde, yani 11 Aralık 2016 gecesi iki Rekat namaz kılınır. Bu namazın hususiyteti şöyledir. İlk rekâtında Fatiha’dan sonra ” Ve liküllin deracatin mimma amilü vema Rabbüke bi gafilin amma yağmelun” ikinci rekatında da “Vağbud Rabbeke hatta ye’tiyekel yakin.” ayeti kerimeleri okunmalıdır.

Namaz selâm ile ikmal edildikten sonra, iki defa daha tekrar secde edilir. Ve her secde de yedişer defa (Subhane Rabbilyel alâ) denilir.Secde bittikten sonra, seccadede oturulken 7 defa “Subbuhun Kuddusun Rabbüna Ve rabbül Melâiketü Verruh” okunur.

REBİÜLEVVEL AYINDA OKUNACAK DUALAR

En’am suresi akşam ile yatsı arası 12. gece dahil, Rebiülevvelin birinci gecesinden itibaren okunur

Rebiülevvel ayının 18. gecesine kadar da okunabilir. Devamlı olarak okunması mümkün olmadığı hallerde, Rebiülevvel Ayı’nın ilk gecesi, 12. ve 18. geceleri mutlaka okunmalıdır. Rebiülevvel Ayı’nın ilk gecesinde iki rekat namaz sünnettir.

İlk rekâtında fatihadan sonra Kul ya Eyyühel kâfiruni ikinci rekatında da ihlas sureleri okunmak suretiyle namaz eda edilir. Rebiülevvel Ayı’nın 12. gecesi ise İki rekat namaz kılınır. İlk rekâtında Fatiha’dan sonra “Ve liküllin deracatin mimma amilü vema Rabbüke bi gafilin amma yağmelun” ikinci rekatında da “Vağbud Rabbeke hatta ye’tiyekel yakin.” ayeti kerimeleri okunmalıdır. Namaz selâm ile ikmal edildikten sonra, iki defa daha tekrar secde edilir. Ve her secde de yedişer defa (Subhane Rabbilyel alâ) denilir. Secde bittikten sonra, seccadede oturulken 7 defa “Subbuhun Kuddusun Rabbüna Ve rabbül Melâiketü Verruh” okunur.

MEVLİD KANDİLİ NEDİR? MEVLİD KANDİLİ NE ZAMAN?

Mevlid Kandili, İslam dininin peygamberi olan Hz. Muhammed (S.A.V) ‘in doğum gecesi ve aynı zamanda Hicrî Rebiülevvel ayının onikinci gecesidir.

Mevlid, “doğum zamanı” demektir. İslam’da Hz. Muhammed (S.A.V) ‘in doğum günü farklı mezheplerde kutlanır. Sünniler Rebiülevvel ayının 11’ini 12’sine bağlayan geceyi, Şiiler 17. günü Mevlid günü ve 17’ye dönen geceyi de Mevlid Gecesi olarak adlandırırlar. Bu iki tarih arasındaki haftayı da Vahdet Haftası ilan etmişlerdir.

Türkiye’de Osmanlı Devleti padişahı II. Selim’den itibaren bu kutlama gün ve gecelerinde, minarelerde kandil yakılmasıyla birlikte kandil adını almıştır.